به نقل از مهتاب من، وقتی که دبی میزبان کنفرانس آب‌وهوای COP28 باشد، تنش بین اهداف صفر خالص کشورهای خلیج فارس و اتکا به سوخت‌های فسیلی در کانون دقت قرار خواهد گرفت.

عربستان سعودی، کویت، امارات، قطر، بحرین و عمان که شورای همکاری خلیج فارس را راه اندازی خواهند داد، شهرهای خود را در زمین‌های گرم و خشک، از جمله بزرگترین صحرای شنی مداوم جهان ساختند. در ماه‌های تابستان، دمای هوا به بالای ۵۰ درجه سانتیگراد می‌رسد که به برخی از بیشترین سطوح مصرف سرانه انرژی در جهان پشتیبانی می‌کند: قطر در رتبه اول، بحرین در رتبه چهارم، امارات پنجم و عربستان سعودی در رتبه چهاردهم قرار دارند. یقیناً بخشی از این آمار با احتساب جمعیت کشورهای شورای همکاری خلیج فارس است که تخمین زده می‌بشود شمار کارگران خارجی آنها از ۵۹ میلیون نفر به ۸۴ میلیون نفر تا سال ۲۱۰۰ افزایش یابد. 

افراد اضافی، کلید رشد اقتصادی در منطقه‌ای می باشند که زمان‌ها است برای درآمد به نفت دولتی متکی بوده است. اما برای تطبیق آنها در میانه تحقق اهداف آب‌وهوایی اظهار شده، کشورهای خلیج باید تعدیل‌های عمده‌ای را انجام بدهند. دولت‌ها و شرکت‌ها باید ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر را به‌طور چشمگیری افزایش دهند، در حالی که اتکا به سوخت‌های فسیلی را افت دهند. محیط‌ها باید برای افراد زیاد تر و گرمای شدیدتر سازگار شوند، بدون افزایش انتشار کردن گازهای گلخانه‌ای یا پشت سر گذاشتن فقرا. ساکنان متوسط ​​باید به قیمت انرژی بالاتر و برای اولین بار مصرف کمتر عادت کنند.

کدام کشورهای حاشیه خلیج فارس انتشار کردن صفر خالص دارند؟

به نقل از بلومبرگ، امارات و عمان متعهد شده‌اند تا سال ۲۰۵۰ انتشار کردن صفر خالص داشته باشند و بحرین، کویت و عربستان سعودی تا سال ۲۰۶۰. (قطر هیچ مقصد خالص صفر ندارد.) اما هنگامی دبی کنفرانس  COP28 را اغاز کرد در کنفرانس اواخر این ماه، شکافی بین اهداف اظهار شده کشورهای خلیج فارس و حقیقت جاری آشکار شد.

گلادا لان، پژوهشگر ارشد در اندیشکده بریتانیایی چتم هاوس، می‌گوید: «دبی قسمت کوچکی از مخمصه‌ای است که ما در سطح جهانی در آن قرار داریم که در آن اقتصاد بر پایه استخراج، سوزاندن و تخلیه کار می‌کند. این در یک معیار کلیدی استانداردهای زندگی زیاد موفق است و در عین حال زیاد ناپایدار است. قرارداد اجتماعی به مصرف مستمر بستگی دارد.»

برخی از کشورهای خلیج فارس ارزان‌ترین نفت در جهان را تشکیل می‌کنند و به لطف یارانه‌های دولتی ارزان‌ترین بنزین را در داخل سرزمین خود دارند. در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس قیمت برق تقریباً ۶¢ به ازای هر کیلووات ساعت هزینه دارد، در قیاس با نزدیک به ۳۰¢ در اروپا و ۲۰¢ در آمریکا. یکی از مقالات صندوق بین المللی پول پیش‌بینی می‌کند که یارانه انرژی عربستان سعودی در سال قبل نزدیک به ۷۰۰۰ دلار به ازای هر نفر، معادل ۲۷ درصد از تشکیل اقتصادی این سرزمین می بود.

وابستگی اقتصاد خلیج فارس به نفت و گاز

اقتصادهای خلیج فارس نیز به شدت به نفت و گاز وابسته می باشند که مسئول ۳۰ درصد تشکیل ناخالص داخلی در امارات و ۴۰ درصد در عربستان سعودی است و به شدت دیگر قسمت‌ها را در هر دو سرزمین فراهم مالی می‌کند. تا سال ۲۰۲۷، چهار شرکت انرژی منطقه‌ای آرامکو عربستان، شرکت ملی نفت ابوظبی (Adnoc)، کویت پترولیوم و قطر انرژی قرار است ظرفیت تشکیل هیدروکربن را تا ۲۱ درصد دیگر نسبت به سال ۲۰۲۱ افزایش دهند. به حرف های بلومبرگ NEF، این ظرفیت تشکیل به آنها اجازه می‌دهد تا ۹۸۱ میلیارد دلار سود جمعی داشته باشند، در حالی که این رقم برای هشت شرکت بزرگ نفتی در سراسر آمریکا و اتحادیه اروپا ۶۸۹ میلیارد دلار است.

به این علت، برای از بین نبردن امنیت اقتصادی یا کره زمین، کشورهای حاشیه خلیج فارس باید دو ماموریت مهم را انجام بدهند:

• بازسازی منبع های انرژی داخلی خود برای تکیه زیاد تر به انرژی‌های تجدیدپذیر
• بازسازی اقتصادشان به طوری که کمتر به درآمد نفت متکی باشد

هر شش سرزمین شورای همکاری خلیج فارس نوعی مقصد انرژی تجدیدپذیر دارند. امارات که تصمیم دارد تا سال ۲۰۳۰ نزدیک به ۳۰ درصد از انرژی خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر و هسته‌ای تشکیل کند، اولین نیروگاه هسته‌ای تجاری جهان عرب را در سال ۲۰۲۰ راه اندازی کرد و ۵۴ میلیارد دلار در تحقیقات و زیرساخت‌ها طی هفت سال آینده اندوخته‌گذاری می‌کند. مقصد عربستان سعودی این است که تا سال ۲۰۳۰ نزدیک به ۵۰ درصد برق خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر تشکیل کند، در حالی که عمان تصمیم دارد تا ۳۰ درصد برق خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر تشکیل کند. مقصد بحرین و قطر ۲۰ درصد است. کویت ۱۵ درصد است. اگر همه این اهداف محقق شوند، تا آخر سال ۲۰۳۰ بیشتر از ۸۰ گیگاوات ظرفیت خورشیدی به تنهایی به منطقه اضافه خواهد شد که مقداری زیاد تر از کل ظرفیت تشکیل برق انگلیس است.

سهم ناچیز انرژی تجدیدپذیر در کشورهای حاشیه خلیج فارس

کشورهای حوزه خلیج فارس این چنین به انرژی‌های تجدیدپذیر برای پشتیبانی به افت هزینه‌های نمک‌زدایی، فرآیندی پر انرژی و کربن برای حذف نمک از آب دریا، نیاز دارند. در امارات مصرف آب به ازای هر نفر ۵۰۰ لیتر در روز است که یکی از بیشترین نرخ‌ها در جهان است. (متوسط ​​اروپا نزدیک به ۱۵۰ لیتر است.) بیشتر از ۴۰ درصد از این آب از نمک‌زدایی می‌آید. انتظار می‌رود در سراسر منطقه خلیج فارس، ظرفیت نمک زدایی تا سال ۲۰۳۰ تقریباً دو برابر بشود.

اما کشورهای شورای همکاری خلیج فارس که در برابر هجوم انرژی‌های تجدیدپذیر در جهان گسترش یافته قرار گرفته‌اند، به طور قابل توجهی عقب می باشند. انرژی‌های تجدیدپذیر کمتر از ۱ درصد از تشکیل برق در بحرین، عربستان سعودی، قطر و عمان را راه اندازی خواهند داد. در امارات به ۷ درصد رسیده است. در روبه رو، نروژ که ۱۷۷ میلیارد دلار نفت و گاز در سال ۲۰۲۲ صادر کرد، بیشتر از ۷۰ درصد انرژی داخلی خود را از منبع های کم کربن تامین می‌کند.

رهبران کشورهای حاشیه خلیج فارس اغاز به سخن بگویید در رابطه آینده‌ای کرده اند که در آن به درآمد نفت وابسته نخواهند می بود. پیش از COP28، به اختصاصی امارات اغاز به تحول رویه خود کرده است. سلطان الجابر، رئیس COP28 و رئیس Adnoc، از نمایندگان نزدیک به ۲۰۰ سرزمین حاضر می‌خواهد تا اهدافی را برای سه برابر کردن انرژی‌های تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ تعیین کنند.

عربستان ظرفیت تشکیل نفت و گاز خود را افزایش می‌دهد

اما کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز به شدت تصمیم دارند ظرفیت نفت و گاز را افزایش دهند و از فناوری جذب کربن برای پشتیبانی به افزایش تشکیل منفعت گیری می‌کنند. عربستان سعودی میلیاردها دلار برای افزایش ظرفیت تشکیل روزانه نفت خود تا سال ۲۰۲۷ به ۱۳ میلیون بشکه در قیاس با ۱۲ میلیون بشکه اکنون و برای افزایش بیشتر از ۵۰ درصدی تشکیل گاز خود در این دهه هزینه می کند. سال قبل، Adnoc از اندوخته گذاری ۱۵۰ میلیارد دلاری طی پنج سال در پروژه‌های نفت و گاز خبر داد.

در همین جهت، افزایش صادرات نفت و افزودن ظرفیت تجدیدپذیر در داخل به اهداف صفر خالص کشورهای شورای همکاری خلیج فارس پشتیبانی خواهد کرد. همانند نروژ، خلیج فارس از یک ابهام در حسابداری کربن بین‌المللی سود می‌برد: نفت و گازی که استخراج می‌کند در معیارهای افت کربن خودش حساب نمی‌بشود، بلکه در کشوری که نفت در آن سوزانده می‌بشود، حساب می‌بشود.

ادامه فروش نفت و گاز برای چندین دهه، مهم نیست که در نهایت در کجا مورد منفعت گیری قرار گیرد، به گمان زیادً برای آب‌وهوا فاجعه بار خواهد می بود. پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی برای رسیدن به صفر خالص در سطح جهان تا سال ۲۰۵۰ و نگه داری فرصتی برای محدود کردن گرمایش به ۱.۵ درجه سانتی‌گراد، خواستار عدم نیاز به نفت‌وگاز تازه فراتر از پروژه‌هایی است که قبلاً در سال ۲۰۲۱ تصویب شده‌اند.

تام ایوانز، مشاور سیاستگذاری در اندیشکده E3G ، می‌گوید: «بزرگترین تأثیری که امارات می‌گذارد از طریق قسمت نفت و گاز آنهاست. اگرچه آنها در داخل سرزمین به جستوجو انرژی‌های تجدیدپذیر زیاد بیشتری می باشند، برنامه‌های گسترش نفت و گاز از Adnoc هم چنان مشکل ساز است.»

کشورهای حاشیه خلیج فارس به طور موثری شرط بندی می‌کنند که آخرین صادرکنندگان سوخت فسیلی باشند که در این بازی باقی مانده‌اند، استراتژی که خطرات خاص خود را دارد. رابین میلز ، بنیانگذار قمر انرژی، می‌گوید: «صادرات نفت و گاز هم چنان پایه مطلق اقتصادهای اینجاست، علیرغم برخی تنوع، اگر تقاضای نفت و گاز افت یابد یا قیمت‌ها افت یابد، آنها مشکل بزرگی دارند.»

به گفتن بخشی از طرحی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد خود، کشورهای حاشیه خلیج فارس پروژه های بلندپروازانه‌ای را برای تبدیل شدن به قطب‌های بین المللی هوانوردی، گردشگری و سرگرمی اغاز می‌کنند.

 کشورهای خلیج فارس باید با تغییرات آب‌وهوایی مقابله کنند. شورای همکاری خلیج فارس تقریباً دو برابر سریعتر از میانگین جهانی گرم می‌بشود و پیش‌بینی می‌بشود حداکثر دما تا سال ۲۱۰۰ از ۵۴ درجه سانتیگراد فراتر رود.

با گذشت زمان، تعهدات زیست محیطی ساکنان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را ناچار خواهد کرد که منفعت گیری از منبع های خود را تنظیم کند. بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸، دولت عربستان تعرفه‌های برق را برای برخی خانوارها ۲۶۰ درصد در هر کیلووات ساعت افزایش داد. این چنین کمپین های خبر رسانی عمومی را برای ترغیب مردم به منفعت گیری کمتر از آب و انرژی راه اندازی کرده است.

در امارات، دولت برخی از یارانه‌های سوخت را کنار گذاشت، اغاز به ترویج حمل‌ونقل عمومی کرد و مالیات شرکتی را معارفه کرد، که در کشوری قابل دقت است که تمایل دارد خارجی‌ها را به سمت فرار از مالیات در داخل بکشاند. در اغاز سال جاری، یک کمپین اداره برق و آب دبی از ساکنان خواست که انتخاب‌های تابستانی هوشمندانه را به عادت خود تبدیل کنید، از جمله افت دمای تهویه مطبوع(AC) به ۲۴ درجه سانتی‌گراد، در روبه رو دمای معمول ۱۸ درجه سانتی‌گراد و آبیاری گیاهان در زمان‌های خنک‌تر روز برای افت تبخیر.

تقریباً نیمی از جمعیت کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از ۳۰ میلیون کارگر مهاجر فقیرتر راه اندازی شده است که عمدتاً از هند، نپال، پاکستان و فیلیپین می باشند. تعداد بسیاری از آنها در ساخت‌وساز در فضای باز و مشاغل نفتی استخدام خواهد شد. ساعت‌های طویل و نوع کار خطرناک است. به‌اختصاصی در دمایی که می‌تواند زمان عبور از خیابان علتسرگیجه‌تان بشود.

به حرف های دیده بان حقوق بشر، کارگران تحویل غذا در منطقه، گرما را چنان شدید توصیف کرده‌اند که زمان رانندگی نمی توانند مستقیماً ببینند. یک گزارش در سال ۲۰۲۲ تخمین زده است که سالانه ۱۰۰۰۰ کارگر مهاجر از جنوب و جنوب شرق آسیا در خلیج فارس جان خود را از دست خواهند داد که بیشتر از نیمی از این مرگ و میرها غیرقابل توضیح است. مطالعه فرد دیگر در سال ۲۰۲۰ نشان داد که گمان مرگ مردان غیرکویتی دو تا سه برابر زیاد تر از کویتی‌ها در تاثییر گرمای هوا است، تفاوتی که نویسندگان آن را به کار سخت گروه اسبق در فضای باز در کشاورزی، شیلات و ساخت‌وساز نسبت خواهند داد.

حتی افرادی که به سیستم تهویه مطبوع دسترسی دارند نیز باید تنظیم شوند. یکی از رانندگان تاکسی در دبی که ماشین شخصی خود را دارد، می‌گوید: «حوالی ظهر در یک نقطه سایه پارک می‌کند تا به خود و موتور داغ شده‌اش استراحت بدهد، کاری که تعداد بسیاری از افرادی که در شرکت های تاکسیرانی کار می‌کنند قادر به انجام آن نیستند. سال قبل بیشتر از ۱۰۵ میلیون سفر با تاکسی در دبی انجام شد، که در نظر دارد تا سال ۲۰۲۷ همه تاکسی‌ها هیبریدی، برقی یا هیدروژنی شوند.