بهگزارش مهتاب من از تنسیم، نشست رونمایی از کتاب مجموعه داستان «خانه حاج قاسم کجاست؟» سهشنبه (دوازدهم دی ۱۴۰۲) با وجود و سخنرانی سید مهدی خاموشی و سعید طاوسی مسرور و با همراهی علی اکبر اشعری و محسن چینیفروشان در سرای کتاب برگزار شد.
سیدمهدی خاموشی در این نشست او گفت: منِ انسانی میتواند یا تحت تکوین الهی رشد یابد یا حرکت معکوس داشته باشد و در سمت و سوی الهی حرکت نکند. خدا انسان را خلق کرده تا به خدا برسد اگر به غیر این حرکت کند این نقشه را بهم ریخته است. اما منِ رشد یافته کیست؟ بعضی اوقات فرد در جایگاه فاسدی قرار میگیرد، اما در مسیر الهی حرکت میکند همانند همسر فرعون. آیات الهی چندین دفعه بر این مقصد اصرار کردهاند که باید منِ الهی را از مسیر شیطانی نجات دهیم، چرا که رابطه بین ایمان و رشد عمل صالح لحظهای است.
وی در ادامه با اشاره به منِ رشد یافته در شهدایی همانند حاج قاسم سلیمانی، افزود: حاج قاسم اهل عمل می بود و با فردی تعارف نداشت. او در جریان امت سازی درد امت را داشت. باید بدانیم که منِ رشد یافته راهش با اطاعت از امام تکمیل میبشود. حاج قاسم نیز تحت اطاعت ولی فقیه می بود چون ولایت فقیه شاخهای از اطاعت امام است. اگر منِ رشد یافته در راه خدا قرار بگیرد خداوند نیز از او راضی است.
خاموشی در ادامه گفت: حاج قاسم با سلطه مبارزه کرد همانطور که در قرآن اصرار میبشود که منِ رشد یافته در روبه رو ظلم میایستد. اکنون در سراسر جهان نام حاج قاسم شناخته شده و حتی معروفتر از انقلاب اسلامی است، چرا که او فرمانده مبارزه با نظام سلطه بوده است. حاج قاسم عاشق جنگ می بود و مردانه در برابر جور ایستاد. میاو گفت اگر من را شهید کنید خون من هم با شما مبارزه میکند. اسطوره حاج قاسم بدلی ندارد و امروز منِ حاج قاسم در بین دیگر مبارزان با سلطه گسترش یافته است.
وی با گفتن این که منِ انسان در صورتی که با نقشه کمال الهی گره بخورد و ولایت پذیر بشود، رشد مییابد و قوت تاریخی اشکار میکند، گفت: ما باید ببینیم سپس از حاج قاسم چندتا انسان همانند او میتوانیم پرورش دهیم. نظام تربیتی ما باید به طوری باشد که بتوان این چنین انسانهایی را رشد داد. مکتب حاج قاسم مکتب عملی است که باید رهرو آن باشیم. کتابهایی این چنینی برای شهیدانی همانند حاج قاسم کم است. هنگامی حرکت حاج قاسم را روبه رو ایتام شهدا میبینیم فهمید میشویم که چه مقدار منِ او رشد یافته است. درسی که از حاج قاسم میگیریم ارتفاع منِ انسانی است.
طاووسی مسرور در ادامه این نشست با گفتن این که جایزه خاتم این سعادت نصیبش شده که از بزرگترین شخصیت تاریخ، پیامبر اکرم (ص) سخن بگوید و برای ترویج نام، سیره و راه او تلاش کند او گفت: در سوره انشراح میخوانیم خداوند ذکر و یاد پیامبر(ص) را بالا برده است و اگر در بین جامعهای که ادعای مسلمانی دارد غیر از این باشد ما مشکل داریم و از خدا و دستوراتش دور شدهایم. یکی از میدانهایی که در این باره ظرفیت دارد، ادبیات است و ما به جوایزی چون خاتم نیاز داریم تا علتشوند آثار مختلفی درمورد آن حضرت(ص) نوشته بشود.
وی با اشاره به کتاب «خانه حاج قاسم کجاست؟» افزود: نخستین داستان کتاب «خانه حاج قاسم کجاست؟» در جایزه خاتم برگزیده شد. در این داستان بین شهادت حاج قاسم و جعفر بن ابی طالب قیاسای شده است. یعنی آن فضایی که شهادت جعفر در صدر اسلام تشکیل میکند با فضای شهادت حاج قاسم در سرزمین و در دل رهبر ما تشکیل میبشود.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به کتاب «مُسَکّنُ الفُؤاد عِنْدَ فَقْدِ الْأحبّه وَ الْأولاد» نوشته شهید ثانی، فرمود: در این کتاب نقل شده که چطور میتوان به فردی که عزیزی را از دست داده، دلداری داد. در این متن آمده که برای رسول خدا(ص) هم حوادثی چون قطعه قطعه شدن عمویش و یا شهادت جعفر رخ داده است.
طاووسی مسرور در ادامه گفت: نویسندگانی که میخواهند داستانهای مختصر و بلند درمورد رسول اکرم(ص) بنویسند، میتوانند بین امروز و دیروز ربط برقرار کنند و به ریشهها و عقبههای ما بازگردند. خُلق عظیم و شخصیت پیامبر(ص) از وجوهی است که باید در داستانها مورد دقت قرار گیرد و در نسبت به امروز سنجیده بشود. در داستان هدی حشمتیان در کتاب «خانه حاج قاسم کجاست؟» بازی کردن پیامبر(ص) با کودکان و ایتام محل دقت بوده است. حال نوع حرکت حاج قاسم با ایتام و شهدا را ببینید. پیامبر به طوری با ایتام حرکت میکرد که آنها جای خالی پدرشان را حس نمیکردند. برای این کار ما ظرفیتهای تعداد بسیاری داریم و آن قدر داستان از پیامبر(ص) وجود دارد که زیاد تر به حاشیه رفته است، در صورتی که میتواند بنمایه داستانها قرار گیرد.
این محقق تاریخ اسلام در ادامه به کتاب «همنام گلهای بهاری» اشاره کرد و او گفت: نویسنده برای تالیف این کتاب کم حجم ۵۰۰ منبع را بازدید و به ۱۳۰ منبع ارجاع داده و به طور دقیق سیره فردی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، عبادی و… گفتن کرده است. مشورت پذیری، هدیه دادن و هدیه گرفتن، نسبت حضرت و طبیعت، رفتارش با حیوانات، از دیگر سجایای پیامبر(ص) است که میتواند بن مایهای برای داستانهای امروز قرار بگیرد.
طاووسی مسرور با گفتن این که در یکی از داستانهای کتاب «خانه حاج قاسم کجاست» از شیوه رفت و برگشت برای گفتن مفاهیم سیره نبوی منفعت گیری کرده است، یادآور شد: شیوه دیگر مطرح مستقیم سیره نبوی است. ملزوم نیست همه جا گفتن بشود که سیره پیامبر(ص) این چنین می بود و چنان؛ میتوان بدون تکلف ویژگیهای شخصیتی پیامبر(ص) را توصیف کرد. ما نویسندگان زیاد خوبی داریم که الزام دارد با روشهای گوناگون مفاهیم سیره نبوی را منتقل کنند.
در قسمت فرد دیگر از این نشست علی اکبر اشعری، درمورد جایزه خاتم این چنین گفت: طی سالهای برگزاری این جایزه نزدیک به پنج هزار گفتن تاثییر به دبیرخانه رسیده است. نهمین دوره جشنواره خاتم در قسمتهای دانش آموزی و بزرگسال با موضوعات بازنمایی و بازگویی و بازآفرینی شخصیت و شیوه زندگی پیامبر اکرم(ص) نمایش تأثیر وجوه شخصیت پیامبر اکرم(ص) در زندگی نزدیکان، اصحاب و معاصران ایشان، آفرینش ابعاد و نحوه آشنایی و الفت با زندگی پیامبر(ص) در نظرگاه اشخاص و افراد دیگر در طول تاریخ تا دوران معاصر و امروز برگزار میبشود.
او همین طور گفت: علاقهمندان میتوانند در محورهایی از جمله داستان مختصر در حداکثر پنج هزار کلمه در دو حوزه بزرگسال و کودک و نوجوان، داستان مختصرِ مختصر (داستانک، داستان کوچک، داستانِ مینیمال) در حداکثر صد کلمه؛ این چنین در قسمت اختصاصی نیز با محوریت ارسال مطرح رمان و شرکت در کارگاه نوشتن رمان زیر نظر اساتید نقل سرزمین، بعد از بازدید و گزینش مطرحهای ارسالی شرکت کنند.
محسن چینی فروشان هم در ادامه با اشاره به گسترش جایزه خاتم طی سالهای برگزاریاش او گفت: در ابتدا فکر نمیکردیم این دانه (جایزه خاتم) تا این حد بزرگ بشود، اما پیامبر(ص) در جامعه ما مظلوم است. حتی در سخن بگوییدها کمتر از سیره پیامبر کد داده میبشود.
وی این چنین به ظرفیت داستان مختصر برای گفتن سیره نبوی اشاره کرد و در ادامه گفت: این بستر برای انتقال مطلب زیاد خوب است به اختصاصی در دوره جاری که همه چیز مینی مال شده، ظرفیت بزرگی است. داستان مختصر همیشه زنده است و در طول تاریخ میتواند مورد دقت باشد. از این ظرفیت در ادبیات ما غفلت شده است. ما حتی در ادبیات مقاومت هم داستان مختصر کم داریم و میبشود در این حوزه زیاد تر کار کرد.
چینی فروشان در آخر یادآور شد: باید منبع های میانی در اختیار نویسندگان قرار گیرد تا با ارجاع به آن بتوانند آثار مناسب بنویسند. مثنوی پر از داستان درمورد پیامبر(ص) است و میبشود مفاهیم نبوی را از این منبع های جمع آوری و در اختیار محققان قرار داد.
انتهای مطلب/
منبع