به نقل از خبرنگار فرهنگی مهتاب من از تنسیم، قوت اثرگذاری آثار هنری در افکار، عقاید و حتی سبک زندگی مخاطبان آنچنان بالاست که در طول تاریخ منفعت گیری از آثار هنری بخصوص فیلم و سریال به علت تشکیل حس همذات پنداری مخاطبان از سوی تعداد بسیاری از سیاستمداران مورد منفعت گیری قرار گرفته و پروژه‌های گوناگون ابرقهرمان‌سازی یا حتی القاء تفکری خاص در یک منطقه بکار گرفته شده است.

 به گفتن مثال، در طول جنگ جهانی دوم، هیتلر و استالین از فیلم‌های مختلفی برای تبلیغات اهداف دیدگاه خود منفعت گیری کردند و گروه‌های بزرگی از جوامع مقصد خود را تحت تاثییر قراردادند و به قول معروف همراه خود کردند.

به‌هرحال آنچه تا بحال اشکار شده، این است که  سینما یا همان هنر هفتم خودمان به راحتی می‌تواند نظرات و دیدگاه مردم را نسبت به زندگی تحول داده و حتی در برخی موارد خطوط فکری آنها را نیز تحت تاثییر قرار دهد و همین مسئله به نظر برخی کارشناسان تیغ دولبه‌ای است که می‌توان از آثار سینمایی یا حتی برخی سریال‌ها برای رسیدن به اهدافی خاص منفعت گیری ابزاری کرد.

با دقت به این که مقصد مهم سریال‌ها و آثار سینمایی دقیقاً تأثیرگذاری و انتقال مطلب است تسهیل سطح دسترسی مخاطبان در قرن حاضر به اینگونه محتواها به نوعی علتشده که اتاق‌های فکر در گوشه و کنار دهکده جهانی راه اندازی و با تشکیل یک سناریوی موثر و تشکیل اثری سینمایی یا سریال‌های دنباله‌دار، مخاطبان گوشه فرد دیگر از جهان را تحت تاثییر قرار دهند، که یقیناً در تعداد بسیاری از موارد این اهداف یا در راستای منطقی نمود دادن سیاست‌های نفوذی در منطقه بوده یا تشکیل همفکری و همسویی دیگران برای رسیدن به اهدافی خاص.

اما براستی اثرگذاری آثار سینمایی و سریال‌های دنباله‌دار در زندگی شخصی و اجتماعی مخاطبانشان چیست و چطور با دیدن سکانس‌ها یا تکه‌های گوناگون این آثار ناخواسته رنگ و بوی تازه‌ای در حرکت و کردار مخاطبان تشکیل می‌بشود؟

گسترش دانش ما از تاریخ و فرهنگ

در نگاه اول یکی از ابتدایی‌ترین تاثیرهایی که آثار سینمایی و سریال‌ها بر مخاطبانشان دارند، گسترش دانش آنها از تاریخ و فرهنگ است. درواقع برخی از فیلم‌ها همانند درس‌های تاریخ برای بینندگان می باشند، چون آنها رویدادهای قبل زندگی را نشان خواهند داد.

نمونه آن برنده جایزه اسکار بهترین فیلم در سال ۲۰۰۱ “گلادیاتور” است. برنده پنج جایزه اسکار و نامزد هفت جایزه دیگر. زندگی گلادیاتورها، حالت سیاسی رم در آن زمان و حالت کلی جهان را مشخص می کند. افرادی که «گلادیاتور» را دیده‌اند، مطمئناً اطلاعاتی از فیلم پیدا کرده‌اند و فهمیدن جاری خود را از فرهنگ رومی گسترش داده‌اند.

فیلم‌ها این چنین فرهنگ‌های گوناگون در سراسر جهان را توصیف و کشف می‌کنند، اما مسئله اینجاست که نویسنده و کارگردان فیلم اصولا می‌تواند اهداف، عقاید و دیدگاه خود را آنقدر زیرپوستی در بین این قاب دلنشین تصاویر در ضمیر ناخودآگاه مخاطبان ثبت کند که فقط و فقط از ابراز بیرونی و تحول حرکت مخاطبان طی دوره‌های بین زمان و مختصر زمان بعد دیدن تاثییر می‌توان آن مطلب زیر متنی را دریافت که چه بوده است؟

تأثیر تماشای فیلم بر سلامتی جسم و روح

اما دومین مسئله این است که فیلم‌ها این چنین می‌توانند سلامت افراد را بهبود بخشند یا از بین ببرند. مطالعات مشخص می کند که معتادان آدرنالین عاشق رفتن به فیلم‌های ترسناک می باشند، چون ترسیدن به آنها لذت واقعی می‌دهد. با این حال، اکثر آنها نمی‌دانند که ترسیدن زمان تماشای یک فیلم ترسناک ضربان قلب و سختی خون را افزایش می‌دهد که می‌تواند تبدیل دعوا قلبی و حتی مرگ بشود.

به گفتن مثال، زنی تماشای یکی از تئاتر‌های معروف بر تاثییر دعوا قلبی جان خود را از دست داد. بله، این یک مثال زیاد خاص است، اما این اصل در مقیاس کوچکتر نیز اعمال می‌بشود. اما مطمئناً فیلم‌ها می‌توانند برای سلامتی نیز سودمند باشند. کمدی‌ها به افت سختی خون پشتیبانی می‌کنند و می‌توانند رگ‌های خونی را گشاد کنند. مطالعاتی انجام شده است که مشخص می کند ۱۵ دقیقه خندیدن شدید در میانه تماشای فیلم همان تأثیر ورزش بر سیستم قلبی عروقی را دارد.

تماشای فیلم؛ فرصتی برای خیال‌پردازی و الهام بخشیدن به انسان

احتمالا تأثیرگذارترین راهی که فیلم‌ها از طریق آن بر جامعه تأثیر می‌گذارند، فرصتی  است که به مخاطب داده می‌بشود تا خیال‌پردازی کند. اگرچه این امکان پذیر عالی به نظر برسد، اما جنبه‌های منفی هم باید مورد دقت قرار گیرد، چون این خیال‌پردازی یا بعضاً همذات پنداری با شخصیت‌های مهم تاثییر پاشنه آشیل نوشته است.

فیلم‌ها به مردم الهام خواهند داد و آنها را تشویق می‌کنند تا رؤیاهایی برای خود خلق کنند. زیاد تر بازیگران، کارگردانان، سینماگران و غیره به گمان زیادً در کودکی فیلمی را دیده‌اند و از این رو الهام گرفته‌اند تا خودشان چیزی بسازند.

این مورد، یک جنبه زیاد مهم از چگونگی تأثیر فیلم‌ها بر جامعه است: آنها الهام‌قسمت می باشند. آنها افراد را تشویق می‌کنند تا در جهت رؤیاهای خود کار کنند و آنها را تشویق می‌کنند تا آثار بیشتری را تماشا کنند.

از طرف دیگر، فیلم‌های خوب درس‌های ارزشمندی به ما خواهند داد. مقصد آن تأثیرگذاری بر تماشاگر و ارسال مطلب است و تعداد بسیاری از افراد به علت آنچه در فیلم‌ها می‌بینند، آرمان‌ها و باورهای خود را تحول خواهند داد.

تبلیغات محصولات گوناگون برای مصرف‌گرایی

یکی دیگر از راه‌های بزرگ و زیاد تر نادیده گرفته شده که فیلم‌ها بر جامعه تأثیر می‌گذارند، تبلیغات محصولات گوناگون است. زیاد تر، شرکت‌ها به استودیوها پول خواهند داد تا محصولاتشان را در فیلم‌ها بگنجانند. هنگامی تعداد بسیاری از مردم این تشکیل را تماشا می‌کنند، مطمئناً برخی از آنها می‌خواهند از مواد غذایی منفعت گیری کنند که شخصیت مورد علاقه‌شان همه زمان از آن غذا منفعت گیری می‌کرد.

در عین حال برخی از تولیدات راه‌هایی برای تبلیغ محصولات بدون فرو بردن آن‌ها در صورت مردم اشکار کرده‌اند. تحقیقات نشان داده است که مردم می‌خواهند از بت‌های خود پیروی کنند، به این علت تولیدات زیاد تر بازیگران مشهور را تنها با مقصد تبلیغات انتخاب می‌کنند.

برخی از مردم تلاش می‌کنند چیزهایی را که در سینما دیده اند به طور مداوم و به راه حلهای گوناگون پیروی کنند. به گفتن مثال، خشونت در فیلم‌ها می‌تواند برای تعداد بسیاری از بینندگان جوان زیاد اثرگذار باشد. افراد امکان پذیر ناخودآگاه تلاش کنند همانند شخصیتی باشند که در فیلمی می‌بینند که زیاد دوست دارند، حتی اگر آن شخصیت نیت بدی داشته باشد.

در سال ۲۰۱۲ در آرورا، کلرادو جیمز هولمز در جریان داستان یک نمایش دوازده نفر را کشت و هفتاد نفر را مجروح کرد. جیمز هولمز برای زمان طویل طرفدار ابرقهرمانان می بود و به خصوص بتمن را دوست داشت. روانشناسان تا این مدت یقین نیستند که دقیقاً چه چیزی او را به انجام تیراندازی برانگیخته است، اما یکی از تئوری‌ها این است که او با ساختن “شوالیه تاریکی برمی خیزد” خشمگین شد چون این کتاب کمیک مورد علاقه‌اش را آلوده می‌کند.

خشونت نوجوانان در سراسر جهان در فیلم‌ها علتمی‌بشود آنها میل به خشونت اشکار کنند. به گفتن مثال، در سال ۱۹۷۱، بعد از به نمایش درآمدن برخی آثار  کلاسیک، مقدار جرم و جنایت در آمریکا افزایش یافت. گمان زده می‌بشود که برخی از افراد تحت تأثیر روان پرتقال‌ها و کارهای افتضاحی که انجام می‌دادند، قرار گرفتند و به طوری روی آنها تأثیر گذاشت که دیگر تمایل خود را برای انجام فعالیت‌های مجرمانه سرکوب نکردند.

اما این تنها از طریق خشونت نیست که مردم تلاش می‌کنند شخصیت و بازیگران مورد علاقه خود را پیروی کنند. اکثر استودیوهای بزرگ فیلم یک خط مشی تنباکو دارند که گفتن می‌کند فیلم‌های دارای رتبه بندی PG-13 نباید سیگار کشیدن یا هر گونه منفعت گیری فرد دیگر از تنباکو را در آنها لحاظ کنند. به این علت که منفعت گیری از تنباکو در فیلم‌ها بر نوجوانانی که آن‌ها را تماشا می‌کنند تأثیر می‌گذارد به طوری که فکر می‌کنند سیگار کشیدن اشکالی ندارد.

با این حال، تقریباً نیمی از همه فیلم‌های PG-13 تشکیل شده توسط استودیوهای بزرگ فیلم، شامل مصرف تنباکو خواهد شد و استودیوها موظف به پرداخت جریمه در صورت انتشار کردن آن می باشند.

پشتیبانی به رشد و شکوفایی اقتصاد

راه فرد دیگر که فیلم‌ها بر دنیای مدرن ما تأثیر می‌گذارند این است که به رشد و شکوفایی اقتصاد پشتیبانی می‌کنند. منفعت گیری از کالاهای نمایشی یکی از محصولا در این عرصه است. طرفداران آنها را برای قیمت زیبایی شناختی و کلکسیونی می‌خرند. در حالی که آنها هیچ کاربرد یا تأثیر واقعی بر زندگی مردم ندارند و فقط برای سرگرمی می باشند.

علاوه بر این، پولی که تئاتر در برخی کشورها از فروش تنقلات قبل از هر نمایش به دست می‌آورد، ۸۵ درصد از کل سود آن تئاتر است. مقداری از این پول به طور مالیات به سرزمین می‌رود.

تعداد بسیاری از مردم در صنعت فیلم، به اختصاصی در ایالات متحده، شغل اشکار می‌کنند. نزدیک به یک دهم درصد از کل مردم ایالات متحده در صنعت فیلم کار می‌کنند. اگرچه امکان پذیر این درصد کم به نظر برسد، اما در واقع از تعداد بسیاری از عرصه‌های شغلی دیگر دیگر بالاتر است. به این علت، به علت تولیدات بزرگ، نه تنها پول به منبع های کشوری می‌رود و در نتیجه اقتصاد گسترش می‌یابد، بلکه تولیدکنندگان و شرکت‌های خصوصی رونق می‌گیرند و کارگران بیشتری در این عرصه وجود دارند.

قوت فیلم در تأثیرگذاری بر جامعه و سبک زندگی افراد

به هرحال با وجود این که به سینما «هنر هفتم» می‌گویند، مطمئناً سینما تأثیرگذارترین شکل هنری است. اکثر مردم مجسمه‌سازی یا معماری را جستوجو نمی‌کنند و تحت تأثیر مجسمه‌ها یا ساختمان‌های تازه قرار نمی‌گیرند. اما فیلم‌ها همه جا می باشند. افراد بسیاری هر روز فیلم می‌بینند و صنعت فیلم زیاد بزرگ و اثرگذار است.

به این علت فیلم‌ها می‌توانند جامعه را به طور مثبت و منفی تحت تأثیر قرار دهند. آنها می‌توانند به رشد اقتصاد پشتیبانی کنند، به افراد الهام بخشند و دانش اولیه ما را از دنیای اطراف خود گسترش دهند. فیلم‌ها این چنین می‌توانند خشونت و عادت‌های بد تشکیل کنند، می‌توانند افراد را حریص‌تر کنند و می‌توانند مطلب بدی را برای مردم ارسال کنند.

تأثیراتی که فیلم‌ها بر جامعه می‌گذارند متعدد و دوگانه است و از آنجایی که فیلم‌ها یک شکل هنری اثرگذار می باشند، استودیوهای بزرگ فیلم باید در آنچه در تولیدات خود گنجانده خواهد شد زیاد مواظب باشند، چون حتی کوچک‌ترین چیزها می‌تواند بر تماشاگر تأثیر بگذارد.

از نظر دیگر، افراد باید مواظب باشند که چه چیزی از فیلم‌ها برداشت می‌کنند، چون حتی کوچکترین عاملی می‌تواند آنها را به انجام یک کار بد یا تبدیل شدن به فردی متفاوت وادار کند.

کاملاً آشکار است که فیلم‌ها جامعه را زیاد تحت تأثیر قرار خواهند داد. در عین حال دنیای مدرنی را که ما در آن زندگی می‌کنیم شکل خواهند داد و به رشد افراد پشتیبانی می‌کنند. در عکس کلی، احتمالا زیاد سریع باشد که بگوییم به چه شکلی. تنها کاری که مردم اکنون می‌توانند انجام بدهند این است که انتقادی بیندیشند و اجازه ندهند فیلم‌ها به طور کامل بر تحول شخصیت آنها اثرگذار باشند.

• برگرفته از: گزارش ourmovielife

انتهای مطلب/