بهگزارش مهتاب من از تنسیم،دکتر فیصل بن موسی (تهرانی)، با اشاره به اهمیت و جایگاه ژانر دفاع مقدس یا همان سینمای دفاع مقدس، او گفت: هنگامی از سینمای ایران نام برده می شود، فکر عمومی به سمت آثار اصغر فرهادی می رود که با فیلم های «جدایی» و «فروشنده» برنده اسکار شد و در جشنواره کن نیز با «قهرمان» جایزه گرفته است اما سینمای ایران در این آثار خلاصه نمی شود و بعد از مهاجرت فرهادی به غرب، دیگر سینمای وی چندان اهمیتی ندارد.
وی با اشاره به برگزاری جشنواره اکران فیلم های ایرانی در شهرهای کوالالامپور، پوتراجایا و جزیره پینانگ از سوی رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مالزی در خصوص توانایی خود در اکران این فیلم ها، او گفت: تماشای چهار فیلم از مجموع فیلم های به نمایش درآمده در این جشنواره، فهمیدن بهتری از سینمای دفاع مقدس یا جهاد مقدس به من داد.
دکتر بن موسی، با گفتن این که این ژانر سینمایی مشکلات و صدمه های جنگ تحمیلی ایران در سال های ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ را به عکس می کشد، اظهار کرد: علاقه مندان سینما، در خارج از ایران کمتر با این ژانر آشنایی دارند، اما بیشتر از ۳۰۰ فیلم در این ژانر با کارگردانانی چون ابراهیم حاتمی کیا، محسن مخملباف، مجید مجیدی و کمال تبریزی در ایران تشکیل شده است که می توان او گفت نام حاتمی کیا برجسته ترین و پربارترین نام در این ژانر است.
این نویسنده و نمایشنامه نویس برجسته مالزیایی، آگاهی علاقه مندان به این ژانر به برگزاری جشنواره فیلمی که پدرام خسروانژاد در سال ۲۰۰۷ در نیویورک و مرکز باربیکن لندن ترتیب داد و در پی آن انتشار کردن مطالعه ای توسط وی با گفتن “سینمای دفاع مقدس ایران: دین، شهادت و هویت ملی در ایران” در سال ۲۰۱۲ ، برمی گردد.
وی فرمود: این گونه سینمایی در اصل به گفتن ابزاری تبلیغاتی درمورد شراکت مردمی در جنگ ایران و عراق که توسط قوت های غربی و اسرائیل حمایتمی شد، شکل گرفت. با این حال، بعد از آخر جنگ هم چنان به حیات خود در ادامه گفت؛ اما این بار با مقصد حفاظت از فرهنگ، هویت و ملیت ایرانی یا ایرانی-اسلامی در برابر تهاجم و حملات خارجی.
دکتر فیصل تهرانی، در قسمت فرد دیگر از سخنانش تصریح کرد: به فیلم های سینمای دفاع مقدس، نقش سپری در برابر تسخیر یا استعمار فرهنگی داده می شود. اسکار گرفتن اصغر فرهادی که خارج از این محدوده قرار دارد، گویی برای متعادل کردن صدا و انرژی سینمای جهاد مقدس صورت گرفته است.
وی به روال تحولی فیلم های سینمایی دفاع مقدس به گفتن فرم نزدیک و پیشرفته ای یاد کرد که با مطرح سئوالات و موضوعات سینمای اجتماعی و مشکلاتی که مردم ایران با آن دست به گریبان بودند، برجسته شد.
استاد دانشگاه ملی مالزی، در تحلیلی بر این ژانر از آثار سینمای ایران، او گفت: انتقاد سیاسی در این آثار تند است وکارگردانان ابایی از مقصد قرار دادن حاکمان یا روحانیون ندارند. در این فیلم ها، قهرمان فردی است که به او اهمیت داده نمی شود و از مظلومان به شمار می آید. موضوعاتی چون تبعیض بین شهروندان و مهاجران (عمدتاً افغان)؛ مشکلات زنان صدمه دیده (از جمله کارگران جنسی) و کودکان بی هویت؛ یا بی خانمان ها برجسته می شوند. محل داستان دیگر در تهران متمرکز نیست، بلکه پیش از این به مناطق دوردست تا نزدیکی مرزهای پاکستان یا عراق نیز گسترش یافته است. آنچه دلنشین دقت است این است که این فیلم ها بعد از گذشت چندین دهه، سبک و شیوه روایی خاص خود را شکل داده اند.
وی مقصد از برگزاری جشنواره فیلم ایرانی در کوالالامپور را آشنایی علاقه مندان سینما در مالزی با ژانر جهاد مقدس برشمرد و او گفت: فیلم “حناس” (۲۰۲۲) ساخته حسین دارابی، “بدون قرار قبلی” (۱۳۹۱) به کارگردانی بهروز شعیبی، “بادیگارد” (۱۳۹۵) ساخته ابراهیم حاتمی کیا، و “امروز” (۱۳۹۳) تاثییر رضا میرکریمی به ژانر سینمای دفاع مقدس تعلق دارند و جوایز سینمایی در خارج از ایران کسب کرده اند که نشان می دهد با وجود این که بعضی اوقات به گفتن سینمای تبلیغاتی به آن نگاه می شود، از کیفیت هنری آن کاسته نشده است.
این پژوهشگر حوزههای حقوق بشر، اقلیتها، آسیای جنوب شرقی و ادبیات تطبیقی، اذعان کرد: آثاری همچون «حناس»، «بادیگارد» و «بدون قرار قبلی» مفهوم پاسداری از هویت فرهنگی ایرانی – اسلامی را به مخاطب اراعه می کند و در دو تاثییر نخست به شکلی هنرمندانه ترور دانشمندان ایرانی توسط عوامل موساد را نشان داده و حق علیمی ایران برای داشتن دانش هسته ای را مطالبه می کند، چیزی که غرب آن را برای شرقی ها/ مسلمانان تکذیب می کند.
وی با اشاره به داستان واقعی ترور داریوش رضایی نژاد دانشمند ایرانی در «حناس» و روایتی از صدمه، معضل و آشفتگی یک محافظ امنیتی نخبه برای حفاظت از یک دانشمند هستهای جوان و سرسخت در «بادیگارد»، او گفت: صحنه ای از جنگ با دشمن در این آثار وجود ندارد اما ذهن را پر می کند و با وجود این که از سینما خارج شده اید، روح تان پر است. در این فضای ضداسرائیلی و ضدغربی، این آثار سینمای ایران، قیمت دیدن را دارد.
دکتر فیصل تهرانی، در ادامه قیمت هایی همچون بازکشف ایمان و هویت ملی شخصیت مهم فیلم «بدون قرار قبلی»که به یک زن اروپایی تبدیل شده است و این چنین به عکس کشیدن قیمت های والای اخلاقی و انسانی در فیلم « امروز» را به گفتن نمونه های برجسته ای در فیلم های این جشنواره گفت و او گفت: این فیلم های دفاع مقدس یا سینمای جهاد مقدس باید توسط مخاطبانی که احساسات اسلامی دارند یا سینماگران مسلمان مالزیایی تماشا شوند. اگر می خواهید ظاهری مسلمان داشته باشید، می توانید، اما بگذارید با علم و آگاهی باشد.
وی پافشاری کرد: نیازی به حسادت ورزیدن به فیلمسازان لیبرال نیست. سینماگران متعهد به اسلام ما میتوانند از توانایی ایران بیاموزند. چه شرمی در این کار است؟ آنها می توانند به تهران بروند و با این فیلمسازان ملاقات کنند. قبل از برگشت، یک یا دو ماه در کارگاه های آموزشی شرکت کنند.
استاد دانشگاه ملی مالزی، در جواب به این سئوال که در روبه رو غرب چه کاری انجام می دهید؟ او گفت: بعد از آنچه برای غزه اتفاق افتاد، هرکسی که با هوش باشد دیگر به جستوجو پیروی از آن سوی دنیا نخواهد می بود .این فیلم های دفاع مقدس یا سینمای جهاد مقدس، معنی واقعی مراقبت از خود در فضای فرهنگی را نشان می دهند. در سایه نمایش، ما از هویت، عقاید و قیمتهای خود محافظت می کنیم.
انتهای مطلب/
منبع