به گزارش مهتاب من
به گزارش خبرنگار فرهنگی مهتاب من از تنسیم، هوشنگ ابتهاج بعد از تحمل یک دوره بیماری، بامداد ۱۹ مرداد ۱۴۰۱، در سن ۹۴سالگی درگذشت. با رفتن سایه آخرین برگ از دفتر پرحادثه غزل معاصر ورق خورد و شعر پارسی واپسین بازمانده سترگ خودش را از دست داد.
احمدرضا بهرامپور عمران، پژوهشگر، در یادداشتی بهمناسبت سالروز درگذشت او، به بخشی از میراث سایه برای فارسیزبانان پرداخت و نوشت:
“سایه، یادگاری از نسلی جستجوگر“
زیاد ترِ شاعرانِ نوپردازِ معاصر اهلِ تواناییگری در ساحاتِ گوناگون بودند. هم «افسانهٔ» نیما ما را افسون میکند، هم ثمرهٔ ۲۰ سال نوجوییِ مستمرّ و تدریجیِ او در شکلِ تازه سیرابمان میسازد و هم تفنّنهایش در دیگر قالبها و گونههای شعر به ما امکانمیدهد به زوایای زندگی و تناقضهای احتمالیِ ذهنش راهببریم.
آثارِ منثورِ نیما نیز زیاد متنوّع است. و چه خوب که زیاد ترِ این تواناییها انتشار شد و اکنون در اختیار ماست. این تنّوعطلبی در شاملو و اخوان و فروغ و سهراب نیز دیده میشود. شاملو عمری را بر سرِ ادبِ عامه نهاد و مجلّههای رنگین درآورد؛ اخوان مقالهها درباب شعر و ادبِ دیروز و امروز نوشت و نظریّات نیما را تثبیتکرد؛ سهراب نقّاشی بزرگ می بود و فروغ نیز سیاهیهای زندگیِ جذّامیها را به فیلمی شاعرانه بدلکرد.
رفاقت ۴۰ ساله شهریار و ابتهاج در چند قاب
سایه نیز از همین تبارِ جستجوگر است. او در کارنامهٔ شعریاش، در کنار صدها غزلِ رنگارنگ، شعرِ نیمایی نیز دارد و نیز مثنوی و قطعه و… . سایه در شورای شعرِ رادیو و مدیّریّتِ برنامهٔ «گلها» نیز خوشدرخشید و مجالی فراهمآورد تا هنرِ بزرگانی همچون زندهیاد مشکاتیان و استاد علیزاده شکوفا شود.
او در کنارِ شعرِ رسمی، در تصنیفسازی و ترانهسرایی نیز یگانه بوده. سایه هم تصنیفِ عاشقانه و رویایی(«تو ای پری کجایی؟») سرود و هم سرود انقلابی («ایران! ای سرای امید!») ساخت. درکنارِ همهٔ این خلاقیّتها، سایه سالها عمرِ گرانمایهاش را صرفِ تصحیحِ دیوانِ خواجهٔ شیراز نیز کرد؛ شاعری که تکاملِ هنری، موسیقیِ اعجابآور و ایهامپردازیهایش سایه را مسحورِ خود کرده است.
و مهم آنکه همهٔ تواناییهای ذوقی و ادبیِ سایه در پاکیزهترین زبان و پیراستهترین شکل (حتّی تصحیحِ دیوانِ حافظ) اراعه شده است.
زودرسبودن و دیرسالزیستنِ سایه نیز جهت شده او قریببه هفت دهه در مرکزِ محافلِ شعر و ادب ما حضوری دیدنی داشته باشد. گرچه گاه زبان و گفتنِ اشعارش قدمایی بهنظر میرسد، اما این، همه نوشته نیست. از دیگرسو تعداد بسیاری از غزلهایش سرشار از آناتِ ناب است. بهاختصاصی که برخی از مشهورترین غزلهایش تواناییهای دورهٔ جوانی و حتی سرودهٔ پیشاز ۳۰ سالگیِ اوست! غزلهایی که تنها طبعِ سایهٔ جوان اما دیرپسند و قدیمیکار از مسئولیتٔ سرودنشان برمیآمد.
مسئلهٔ دیگر روحِ تعادلی است که در زندگی و شعرِ او دیده میشود. و نگه داریِ همین اعتدال، مقدار و معیاری بوده تا سایه مدام هنرش را با ذوقِ قاطبهٔ جریانها و مخاطبانِ شعرِ فارسی تنظیمکند. این میانهروی یقیناً خوشایند همه ذوقها و چهرهها و جریانها نبوده و نیست؛ چنانکه دکتر براهنی، سایه، کسرایی، نادرپور و مشیری را “مربّع مرگ” خوانده می بود.
در کنار همهٔ این هنرها، هنرِ بزرگِ سایه در آدمیگری و آزادیخواهیِ اوست. عشقِ به ایران و آزادی و نگرانیهای مردمِ این سرزمین، شعلهٔ همیشهفروزان شعرِ اوست. او بهرغمِ گرایشهای حزبیاش که طبیعتاً تعصّبها و شوقزدگیهایی را میطلبیده، کمتر شعرِ سیاسی سروده، و با دامانی خشک از هفت دریا قبل است.
انتهای مطلب/
دسته بندی مطالب
اخبار کسب وکارها