بانک مرکزی که هر هفته با انتشار کردن گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی، کارکرد شبکه بانکی سرزمین در بازار باز و بازار بین بانکی را بازدید می‌کند، در تازه ترین گزارش خود داده‌های این دو بازار در هفته سوم آبان‌ماه را زیر ذره‌بین برد. بر پایه گزارش مذکور، رقم خواست‌های ارسالی بانک‌‌ها در بازار باز این هفته به بیشترین مقدار خود در تاریخ عملیات بازار باز رسید و رکوردشکنی کرد. این در حالی است که بانک مرکزی برخلاف افزایش تقاضای بانک‌ها، تزریق پول در این بازار را افت داد.

شراکت ۲۲ بانک و موسسه اعتباری در سی‌ و دومین حراج بازار باز 

سی و دومین عملیات بازار باز سال جاری در تاریخ ۲۱ آبان‌ماه برگزار شد و در این حراج ۲۲ بانک و موسسه اعتباری غیربانکی خواست‌های خود مبنی بر تامین وجوه نقد را به بانک مرکزی ارسال کردند. زمان توافق بازخرید که همان زمان تسویه وام‌های پرداختی در بازار باز است، در خواست‌های ارسالی بانک‌ها به بانک مرکزی هفت‌روزه می بود و حداقل نرخ توافق بازخرید، همانند اسبق در سطح ۲۳ درصد ثابت ماند.

نیاز بانک‌ها به نقدینگی تشدید شد

تشدید نیاز شبکه بانکی به نقدینگی جهت شد بانک‌ها در این هفته ۲۹۰ هزار و ۳۴۰ میلیارد تومان خواست ریپو به بانک مرکزی ارسال کنند؛ رقمی که بیشترین مقدار خواست در تاریخ بازار باز بانک مرکزی به شمار می‌رفت و رکورد جدیدی را در این بازار به ثبت رساند. این در حالی است که رقم خواست‌ها در بازار باز هفته قبل کاهشی شده و به ۲۸۴ میلیارد تومان رسیده می بود.

شایان ذکر است تا قبل از حراج این هفته بازار باز، بیشترین مقدار ثبت خواست ریپو در این بازار، اختصاصی هفته اول آبان‌ماه و با رقم نزدیک به ۲۸۸ هزار میلیارد تومانی می بود.

سخت‌گیری بانک مرکزی در تزریق پول در بازار باز

با وجود افزایش خواست‌های ارسالی بانک‌ها در بازار باز، بانک مرکزی تزریق پول در این بازار را افت داد و با پذیرفتن ۲۳۷ هزار میلیارد تومان ریپو، مقدار وام‌دهی خود در بازار باز را به کمترین مقدار از هفته سوم مهرماه به این سو رساند.

از نظر دیگر اما رقم ریپوهای سررسید شده در بازار باز این هفته که بانک‌ها به بانک مرکزی بازگرداندند ۲۴۳ هزار میلیارد تومان می بود. به این ترتیب شبکه بانکی به همه تعهدات خود مبنی بر توافقات بازخرید در هفته‌های قبل عمل کرد.

بانک‌ها چطور در بازار باز از بانک مرکزی وام می‌گیرند؟

بازار باز یکی از ابزارهای مهم بانک‌های مرکزی برای اعمال سیاست پولی به حساب می اید. بانک‌های مرکزی می‌توانند در بازار باز، وجوه نقدی مورد نیاز بانک‌ها را تامین یا نقدینگی مازاد آنها را جمع‌آوری کنند؛ اما از آنجا که شبکه بانکی ایران با مشکلات افتنقدینگی روبه رو است، این عملیات در ایران مدام به طور توافق بازخرید یا به عبارت دیگر، استقراض بانک‌ها از بانک مرکزی، بوده است.

در عملیات بازار باز، بانک‌هایی که دچار کسری وجوه نقد می باشند برای جبران این کسری، خواست‌های خود را در بازار باز ارسال می‌کنند. بانک مرکزی نیز بر پایه سیاست‌های خود، همه یا بخشی از این خواست‌ها را می‌پذیرد و مبلغ مورد نیاز بانک‌ها را به آنها وام می‌دهد. واسطه خرید وفروش بین بانک‌ها و بانک مرکزی در بازار باز، اوراق دولتی در اختیار بانک‌ها است؛ طوری که بانک‌ها این اوراق را به بانک مرکزی می‌فروشند و ماموریت دارند در سررسیدی اشکار، اوراق را با نرخ سود تعیین‌شده، که همان نرخ توافق بازخرید است، بازخرید کنند.

برای مطالعه زیاد تر صفحه بانک و بیمه را در مهتاب من جستوجو کنید.