به گزارش خبرنگار فرهنگی مهتاب من از تنسیم، عبدالحمید قدیریان چهرۀ سرشناس هنرمند و تصویرگر جبهۀ انقلاب در گف‌وگو با یک سایت خبری اظهاراتی داشت که مورد دقت و نقد مخاطبان قرار گرفت. او در بخشی از سخنانش او گفت: «ما داریم به طرف فضایی می‌رویم که موجودات نادیده تأثیراتشان زیاد می‌شود. علی آقای خودمان (اشاره به فرزندش که روی ویلچر است) چه شد اینطور شد؟ او بعد از ملک سلیمان مریض شد. چون ما در ملک سلیمان پتۀ یکسری موجودات را روی آب ریختیم. موجوداتی که در جامعه به گفتن خرافات و چرک زیر ناخن شناخته خواهد شد.»

سوای از این که چرا از بین عوامل مهم این فیلم، فقط فرزند قدیریان گرامی دچار طلسم شده و خود این مسئله، ابهام بسیاری را برای مخاطب تشکیل می‌کند، اولین قضیه‌ای که در این چنین اظهاراتی نقل می‌شود، اعتبار ادعاها است. هنگامی فردی به گفتن یک شخصیت شناخته‌شده، ادعای طلسم شدن توسط جنیان را نقل می‌کند، تعداد بسیاری از مردم، خصوصاً افرادی که به جن و ارواح باور دارند، امکان پذیر این ادعاها را جدی بگیرند و تعداد بسیاری هم برایشان ابهام تشکیل شود و به حق، به جستوجو استنادات این ادعا باشند. این نوع حرف های‌ها نه تنها می‌تواند بر نگرش و باورهای عمومی تأثیر بگذارد، بلکه امکان پذیر جهت تشدید نگرانی‌ها و هراس‌های بی‌مورد در بدنۀ جامعه شود و از دیگر سو مسیر را برای ادعاهای واهی دیگر فرقه‌ها هموار کند. بی‌شک باور به جن و اثرگذاری آنان جزو فرهنگ دینی ما است و خداوند علاوه بر این که یک سوره را به آن تعلق داده، در جای جای قرآن از مکر آنها پرهیز داده است، اما بزرگ‌نمایی از این موجودات همان نادرست راهبردی است که جهت انفعال در رفتارهای انسان‌ها می‌شود. در ادامه به بازدید ابعاد این نوشته از جنبه‌های گوناگون پرداخته خواهد شد.

۱. تشکیل رعب و هراس در جبهه خودی
گفتن این که دشمنی جنی به حدی قوی است که می‌تواند بلای عظیمی همانند حالت جسمانی فرزند قدیریان را تشکیل کند، پیامدهای معکوس به جستوجو خواهد داشت. این نوع سبک گفتن در جبهه خودی یا گروه‌های مذهبی و فرهنگی حس ضعف، درماندگی و هراس از دشمن را تحکیم می‌کند. بدیهی است که هنگامی این چنین تصوراتی درموردٔ قوت و عظمت دشمن – در اینجا جنیان – نقل می‌شود، افراد امکان پذیر حس کنند که قادر به مقابله با این چنین تهدیداتی نیستند و در نتیجه دچار انفعال و بی‌عملی شوند. این نوع بزرگ‌نمایی از قوت دشمن نه‌تنها جهت افزایش اضطراب و نگرانی در جامعه می‌شود بلکه زمینۀ تضعیف روحیه‌ی مقاومت که در برابر تهدیدات اجتماعی و سیاسی را فراهم می‌کند.

۲. بزرگ‌نمایی از کید شیطان و تأثیرات آن بر روحیه عمومی
یکی از معضلات دیگر در این نوع اظهارات، بزرگ‌نمایی کید شیطان و قوت‌های غیبی است. اشاره به این که دشمن یا شیطان می‌تواند تا این حد در زندگی افراد دخالت کند، به‌طور ناخودآگاه مطلب انفعالی را به مخاطب منتقل می‌کند. این گونه تبلیغ‌ها می‌توانند علتشوند که مردم به جای مقاومت و تلاش برای مقابله با مشکلات، به جادو، جن، یا امور ماورایی پناه ببرند و خود را در برابر مشکلات حاضر ناتوان حس کنند. این چنین دیدگاهی، از خود شکستگی و تسلیم‌پذیری اجتماعی را تحکیم می‌کند و مانع از کوششهای انسانی برای حل مسائل اجتماعی و فردی می‌شود. این در حالی است که جامعه باید به‌جای ناتوانی در برابر مشکلات، از ظرفیت‌های دینی، عقلانی، علمی و فرهنگی خود برای مقابله با چالش‌ها منفعت گیری کند.

۳. پیامدهای اجتماعی بزرگ‌نمایی قوت جنیان
هنگامی افرادی که در موقعیت‌های حساس قرار دارند، مشکلات خود را به مسائل ماورایی و غیبی مرتبط می‌کنند، این مطلب‌ها به‌شدت در سطح جامعه بازتاب اشکار کرده و علتمی‌شود که مردم در برخورد با مشکلات روزمره خود، به جای پیگیری راه‌حل‌های علمی و عقلانی، در دام تفکرات خرافی و غیرعلمی دچار شوند. به‌اختصاصی در وقتی که روبه رو با مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی اجتناب‌ناپذیر است، بزرگ‌نمایی از توانمندیهای دشمن غیبی می‌تواند روحیه‌ی مبارزه و عمل را در جامعه تضعیف کند.

۴. ترویج مسئولیت‌پذیری و علم‌گرایی به‌جای تکیه بر قوت جنیان
مسئله‌ای که باید به آن دقت کرد این است که این چنین اظهاراتی باید با دقت بیشتری مورد تحلیل قرار گیرد. در جوامعی که به‌طور فزاینده‌ای به‌جستوجو حل مشکلات از طریق علم و فناوری می باشند، باید به‌جای تکیه بر ادعاهای غیبی بر مسئولیت‌پذیری، دانش و آگاهی عمومی پافشاری شود. رسانه‌ها و چهره‌های شناخته‌شده همانند عبدالحمید قدیریان باید از قوت خود برای ترقی فرهنگ علمی و عقلانی منفعت ببرند و از گسترش افکار منفی و هراس‌آلود پرهیز کنند. آنچه که در طویل مدت می‌تواند تبدیل پیشرفت و از بین بردن مشکلات اجتماعی و فردی شود، نه بزرگ‌نمایی از دشمنان خیالی بلکه منفعت گیری از ابزارهای علمی و عقلانی برای روبه رو با چالش‌ها است.

۵. تضاد با سیرۀ نبوی و امیرالمؤمنین (ع)
هنگامی به سیرۀ پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله و امیرالمؤمنان علی علیه‌السلام نگاه می‌کنیم، نمی‌بینیم که ایشان به اندازه‌ای که امروز در برخی موارد از جبهه جنیان و کهانت سخن حرف های می‌شود، بر این مسائل پافشاری کرده باشند. در سیره ایشان، پافشاری زیاد تر بر عقلانیت، هدایت عملی و مبارزه با مشکلات دنیوی و اخروی به روشای علمی و مبتنی بر اصول دینی بوده است؛ بلکه آن زمان که یک منجم تصمیم داشت امیرالمؤمنین را از حرکت به سمت نبرد با خوارج باز دارد، به وی اعتنا که نکرد، به شدت او را توبیخ کرد و در نهایت در همان ساعتی که منجّم، نهی کرده می بود حرکت کرد و بر نهروانیان دست یافت و بر آنان پیروز شد. آن‌گاه او گفت: اگر ما در آن ساعتی که منجّم حرف های می بود حرکت می‌کردیم مردم می‌انها گفتند: در آن ساعتی که منجّم او گفت حرکت کرد و در نتیجه موفق و پیروز شد. آگاه باشید که محمد صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌ منجّم نداشت بعد از او برای ما هم نیست با این که خداوند سرزمین ایران و روم را بر ما گشود. ‌ای مردم! بر خدا توکل کنید و به او دل ببندید که با وجود خدا نیازی به هیچ کس نیست.»

نتیجه آنکه پافشاری بر جنبه‌های ماورایی و هراس‌انگیز مشکلات به‌جای تمرکز بر راه‌حل‌های واقعی و علمی می‌تواند علتتضعیف روحیه اجتماعی و شخصی افراد شود. به این علت، الزامی است که در روبه رو این چنین بیاناتی، آگاهی و آموزش‌های عقلانی و علمی گسترش یابد تا به‌جای هراس و انفعال، مردم به مقابله مؤثر با مشکلات بپردازند و  در میدان مبارزه با دشمن بر خدا توکل کنند.

انتهای مطلب/