به گزارش خبرنگار فرهنگی مهتاب من از تنسیم، ابوالفضل پورعرب؛ ستاره بی‌تکرار سینمای ایران در دهه‌های ۶۰ و ۷۰، این روزها با گفتن «هنرمند درجه یک» بیشتر از پیش مورد دقت قرار گرفته است. بازیگری که همیشه برخلاف جریان رایج و بدون تعارف، مسیر خود را انتخاب کرده و هیچ زمان در گفتار و حرکت خود جستوجو خوشایند دیگران نبوده است. او مثالای است از هنرمندی که گزیده‌کاری را سرلوحه قرار داده و این شاخصه را در انتخاب آثارش به وضوح می‌توان دید.

اما مشکل اساسی که پورعرب در تازه ترین اظهاراتش به آن پرداخته، این نیست که بازیگران امروز کمتر حرفه‌ای شده‌اند، بلکه زیاد تر به شرایط و نگاه سینمایی حاکم مربوط است؛ به این علت مدعا سینما جایی است که پول، فساد و مناسبات پشت پرده به گفتن عوامل تعیین‌کننده، نقش اول را بازی می‌کنند. او معتقد است ورود اندوخته به سینمای ایران، فساد را نیز با خود به همراه آورده و فضای بازیگری را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.

در جریان این گفتگو، ابوالفضل پورعرب با منفعت گیری از عبارتِ «چشم‌های آبی»، بر مسئله‌ای مهم پافشاری می‌کند: بازیگری فقطً زیبایی ظاهری نیست. تعداد بسیاری از ستاره‌های دهه‌های قبل، همانند مرحوم سعید راد، چندین دفعه هشدار داده‌اند که بازیگری با چشمان آبی، بینی‌های عمل کرده و قد و قامتی قشنگ به تنهایی نمی‌تواند به جایگاهی واقعی برسد. این مسئله هم چنان پابرجاست و مشخص می کند که معیارهای ظاهری نمی توانند جانشین توانایی، توانایی و ضمانت شوند.

یکی از با اهمیت ترین صدمه‌های حال حاضر، رشد بی‌رویه کلاس‌های بازیگری است که زیاد تر بدون مسیر اشکار و ضمانت واقعی، جوانان علاقه‌مند را به مسیرهای نادرست سوق خواهند داد. این کلاس‌ها گاه به محلی برای دریافت مبالغ هنگفت تبدیل شده‌اند، بدون آنکه هنر واقعی یا تکنیک ملزوم به هنرجویان آموزش داده شود. این هنرجویان بعد از گذراندن دوره‌ها، زیاد تر با سرخوردگی و ناامیدی روبرو خواهد شد، چرا که تضمینی برای ورود موفق به دنیای بازیگری وجود ندارد.

.

از نظر دیگر، تعداد بسیاری از کارگردانان و فعالان سینما به وجود سازوکارهای ناسالمی اشاره کرده‌اند که در آن پول نقش مهم را در انتخاب بازیگران ایفا می‌کند؛ اتفاق‌ای که به «بازیگر اسپانسر» مشهور شده و علتشده تعداد بسیاری از نقش‌ها به دور از لیاقت‌های هنری و فقطً به واسطه روابط مالی به بازیگران تعلق یابد. حتی برخی از چهره‌های پیشکسوت به میهمانی‌ها و جلسات شبانه‌ای اشاره کرده‌اند که در آن‌ها تقسیم نقش‌ها انجام می‌شود؛ امری که کیفیت آثار نمایشی و سینمایی را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.

در این چنین شرایطی، این کلاس‌های بازیگری نیازمند نظارت دقیق و فرهنگ‌سازی اصولی می باشند تا خانواده‌ها و جوانان جویای نام به درستی آگاه شوند که بازیگری، مسیر ساده و بی‌دردسری نیست که تنها با شرکت در چند کلاس به آن دست یابند. هنرمندی که می‌خواهد در این عرصه موفق باشد، باید ترکیبی از آموزش آکادمیک، تمرین مستمر و کسب توانایی را جستوجو کند.

یادمان نرود که استادانی چون حمیدرضا سمندریان چطور با آموزش‌های استادانه خود، نسل‌های بسیاری از بازیگران را پرورش دادند و مسیر بازیگری را به شکلی علمی و هنرمندانه باز کردند. امروز اگر مدیران و تصمیم‌گیرندگان سینمایی بخواهند جلوی نابسامانی‌ها را بگیرند، باید راه ورود مؤسسات بی‌نام و نشان و مناسبات ناسالم را مسدود کنند تا نسل‌های بعدی بتوانند با توانایی و ضمانت واقعی در این عرصه بدرخشند.

در غیر این صورت، روال جاری سینما و تلویزیون ایران به ناکجاآبادی می‌رسد که نه بازیگران توانمند زمان ظهور اشکار می‌کنند و نه مخاطبان امکان لذت بردن از بازی‌های قشنگ و اثرگذار را خواهند داشت.

انتهای مطلب/