به نقل از مهتاب من، یکی‌از قولهای انتخاباتی سیدابراهیم رئیسی ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی طی ۴ سال ابتدایی دولت می بود که در ابتدا اجرای این وعده انتخاباتی مانع ها و چالش‌هایی پیش‌روی دولت قرار گرفت. برخی مانع ها با برنامه‌ریزی‌های مناسب هموار شد اما فراهم منبع مالی با دقت به بودجه محدود دولت قطعاً کار دولت سیزدهم را دشوار کرده است.
به منظور فراهم بخشی از منبع های مالی مطرح نهضت ملی مسکن، در ماه تازه صندوق گسترش ملی در نشستی که با وجود معاون اول رئیس‌جمهوری و دیگر مسئولان مرتبط با قسمت مسکن برگزار شده نظر دادند در روبه رو دریافت حواله‌های نفتی ۲ میلیارد دلار در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار دهد.
تخصیص ۲ میلیارد دلار منبع های ارزی در راستای اجرای مطرح نهضت ملی مسکن
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی ماه تازه (۶ مهر) از تخصیص ۲ میلیارد دلار منبع های ارزی برای تکمیل مطرح‌های نهضت ملی مسکن خبر داد و او گفت: رقم ۲ میلیارد دلار از محل تهاتر نفت و منبع های صندوق ملی تخصیص اشکار می‌کند. یکی از مشکلات اجرای مطرح نهضت ملی مسکن تخصیص منبع های مالی می بود که مجوزی از سوی رهبر معظم انقلاب اخذ کردیم تا از ظرفیت‌های حاضر تهاتر نفت و صندوق ملی در این راستا منفعت گیری کنیم.
بعد‌از صدور مجوز مقام معظم رهبری برای تعلق دو میلیارد دلار از منبع های صندوق گسترش ملی به نهضت ملی مسکن، فرایند اداری این تخصیص اغاز شد و اکنون بنا به اظهار نظر عضو هیأت عامل این صندوق، در انتظار اراده وزارت نفت برای اظهار زمان تبدیل حواله‌های نفتی به منبع های مالی است.
وعده درست اما روش نادرست
عده‌ای از کارشناسان، مقصد گذاری ساخت سالانه یک میلیون مسکن را نه تنها شدنی بلکه حداقل نیاز دانسته و مشکل را در راهبرد انتخاب شده توسط دولت می‌دانند و اظهار می‌کنند دولت به جای آنکه جستوجو تقصیر کار وضع حاضر باشد باید به وعده انتخاباتی ساخت واحدهای مسکونی به درستی انجام دهد.
اما از نظر دیگر به این مسئله پی خواهیم برد که رئیس جمهور کشورمان وعده انتخاباتی خود را فراموش نکرده و هم چنان نسبت به آن پایبند است و در جریان تحویل برنامه هفتم به مجلس، در خصوص ساخت مسکن در سرزمین فرمود: «برخی در سخنان خود می‌گویند شما قول داده‌اید سالی یک میلیون واحد مسکن بسازید. من در جواب عرض می‌کنم سالی یک میلیون مسکن نیاز سرزمین است؛ آنهایی هم که سال‌های قبل نیز مسکن نساخته‌اند باید پاسخگو باشند. حداکثر سالی ۲۵۰ هزار واحد شهری و روستایی ساخته شده است.»
او همین طور گفت: «این یک میلیون هم نیاز سرزمین، هم مصوبه قانونی مجلس و هم قولای است که ما دادیم و به جستوجو اجرای آن نیز هستیم.»
از سخنان رئیس جمهور این چنین بر می‌آید که وی به جستوجو عملیاتی کردن وعده انتخاباتی خود است اما کارکرد ضعیف مطرح نهضت ملی مسکن علتشده برخی دولت مردان به جای صدمه‌شناسی این مساله فرار به جلو داشته باشند.
در نهایت از دولتمردان کابینه سیزدهم انتظار می‌رود به جای آنکه توپ را در زمین دولت‌های قبل بیاندازند و به جستوجو مسائل حاشیه‌ای باشند؛ همانند شخص رئیس جمهور بر وعده ساخت ۴ میلیون پای بند بوده و با تحول راهبرد برای برآورده کردن این نیاز سرزمین، عمل کنند.
حالت مسکن سرزمین مطلوب نیست
مجید گودرزی، کارشناس مسکن با اشاره به این که حالت مسکن در سرزمین مطلوب نیست، او گفت: مسکن به گفتن یک عامل پمپاژ تورم در سرزمین تبدیل شده و سهم بسیاری از تورم سرزمین را نسبت به خود درگیری کرده و اکنون بازار مسکن نزدیک به ۸۶ درصد تورم دارد و تورم عمومی اقتصاد نزدیک به ۳۸ درصد می‌باشد که با دقت به این چنین آماری، اشکار است که قسمت قابل اهمیت اقتصاد عمومی سرزمین “مسکن” است.
این کارشناس مسکن در ادامه اصرار کرد: یقیناً باید به این نوشته اشاره کرد که وعده انتخاباتی رئیس‌جمهور به‌جا می بود و ۴ میلیون واحد مسکونی قطعاً نیاز سرزمین است. یقیناً اجرای این چنین ابر پروژه ملی نیازمند راهکارهای مناسب از سوی همه کابینه‌های دولت است و انتخاب مهرداد بذرپاش به گفتن وزیر جوان راه و شهرسازی برخی از مانع ها را در این مسیر هموار کرد اما فراهم منبع مالی با دقت به بودجه محدود دولت کار سختی خواهد می بود.
او گفت: افتمسکن در سرزمین به وضوح اشکار است، اما با دقت به رهاشدگی قیمت‌گذاری مسکن در بازار علتمی‌بشود تا بانک‌ها رقبتی به اعطای تسهیلات مسکن ندارد. یقیناً این چنین روندی برای آنها طبیعی است تا وقتی که قانون جدی برای بانک‌ها ابلاغ و اجرا نشود به دست دلالی و پروژه‌های تجاری روی می‌آورند. تعداد بسیاری از بانک‌های حاضر سرزمین در سال ۱۴۰۰ تعداد قابل توجهی واحدهای مسکونی خریداری کردند و امروزه علاقه‌مند به افزایش قیمت مسکن در بازار می باشند تا قیمت واحدهای مسکونی موسسه‌هایشان در روبه رو صعودی بشود.
گودرزی در آخر خاطر نشان کرد: ساخت مسکن باید مشابه با رشد جمعیت باشد یکی از مسلمات مدیریت شهری است، اما شیوه ساخت در نتیجه کار تعیین کننده است. بلند مرتبه‌سازی، قراردادهای سه جانبه و این شیوه از دخالت دولت عامل مهم در ناکامی مطرح نهضت ملی مسکن تا بحال بوده و اگر تا کنون نهضت ملی مسکن نتوانسته گره‌ای از مشکلات حوزه مسکن را حل کند؛ دلیلش شیوه اشتباهی است که مسئولان در پیش گرفتند است.
تعداد بسیاری از کارشناسان مسکن نوشته اصلاح شیوه ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی را چندین دفعه به دولت سیزدهم خبر دادند. راه مهم اراعه و ناکامی انحصار زمین است. با دقت به نظر کارشناسان این تعداد واحد، عددی حداقلی برای نیاز سرزمین به حساب می اید و دولت موظف است برای برون‌رفت سرزمین از ابرچالش مسکن، رویکرد مداخلاتی صحیحی را که همان اراعه زمین است در دستور کار خود قرار دهد.
دولت باید با مکانیزم‌های جدی به بانک‌ها تذکر دهد
فعالیت بانک‌ها در همه کشورها اختصاصی به فعالیت‌های مالی است، اما در پی مشکلاتهای اقتصادی ایران طی چند سال قبل، بانک‌ها برای جلوگیری از ناترازی خود و فراهم کردن منبع های سود سپرده‌گذاران، به اندوخته‌گذاری در بازار ملک روی آورده‌اند. رویکردی که در افزایش قیمت مسکن دخیل بوده است.
با انباشت این خانه‌های خالی در دست بانک‌ها، می‌توانند کنترل قیمت مسکن را تا حدودی در دست بگیرند و برای افزایش اندوخته خود یا امتناع از فروش آنها قیمتی فراتر از قیمت واقعی برای املاک تحت سیطره خود قائل شوند که در نهایت می‌تواند قیمت مسکن را در مناطق گوناگون با افزایش روبه رو کند. دولت باید برای سامان‌دهی و جلوگیری از ورود بانک‌ها به بازار مسکن قوانین جدی تصویب و ابلاغ کند تا بازار مسکن و کالای مصرفی مردم در دست سوداگران و دلالان نباشید.
منبع :
مهر
منبع