«نزدیک ایده» مجموعهای است از یادداشتها و جستارهایی که نویسندگانشان جستوجو جواب این سوالها بودهاند: «مکان چطور بر فکرها و ایدههای ما تأثیر میگذارد؟» و «ایدهها کجا سراغ ما میآیند؟»
فرایند فکری نیازمند مکانی است که فکر در آن شکل بگیرد، یعنی پدید بیاید، پرورش یابد و به گمان زیادً چندین دفعه و چندین دفعه سبک و سنگین بشود. مکانهایی می باشند که الهامقسمت تفکرند، تنشهایمان را افت خواهند داد و افکار پریشان ما را به هم پیوند میزنند؛ جاهایی که در آنها یک دفعه میبینیم چطور ایدههایی که دور از هم به نظر میرسند، میتوانند کنار هم بنشینند. جاهایی که هم به فکر فضای کافی میبخشند و هم آن را رها میکنند یعنی قلمروی امکاناتش را گسترش خواهند داد و اجازه خواهند داد مرزها را درنوردد.
متنهای این کتاب، بیشتر از آنکه ما را با مکانهای مناسب یا نامناسب فکر کردن آشنا کنند، فراخوانی می باشند به اندیشیدن درمورد اندیشیدن. در یادداشتها و جستارهای این کتاب، با «جا»یی که فکر ما در آن به کار میافتد سروکار داریم، اما پای زیاد چیزهای دیگر هم به ماجرا باز شده تا ما به ماهیت فکر کردن فکر کنیم.
در این کتاب، که ستاره نوتاج آن را از آلمانی به فارسی برگردانده، است با این سرفصلها روبه رو هستیم: آشپزخانهها و افکاری که در آنها شکل میگیرند؛ سالنهای کنفرانس و سخنرانیهای ملالآوری که خلاقیت را برمیانگیزند؛ فنجانهای قهوهای که چراغ ایده را روشن میکنند؛ کافههای شلوغی که پناهگاه ذهن خواهد شد؛ نامکانهایی همانند قطار شهری که جانشین فضاهای قدیمی اندیشیدن شدهاند؛ اتوبوسهایی که در آنها با فاصله یک پنجره به زندگی فکر میکنیم؛ ـ فضای بینستارهای که عبور از مرزهای ذهن را برای ما ممکن میکند؛ دانشگاه که به فکرمان سمتوسو میدهد؛ و زندان که آسمانش ایدهها را غنی میکند.
در مقدمه این کتاب آمده است: با این حساب، اگر از ما بپرسند کِی و کجا فکر میکنید، به گمان زیادً میگوییم همیشه و همهجا. اما فکرهای نو دقیقاً کجا و در چه شرایطی متولد خواهد شد؟ هانا آرنت میگوید افکارِ ما در تنهایی، در او گفتوگوی ما با خودمان، متولد خواهد شد ولی این را هم اضافه میکند که در این مکالمه درونی، ربط ما با جهان بیرون و انسانهای دیگر قطع نمیبشود و صداهای آنها هم در او گفتوگوی ذهنی ما با خودمان طنین میاندازند. بعد افکاری که از ذهن ما میگذرند از جهان بیرون جدا نیستند.»
گردآورندگان این کتاب سراغ آدمهایی رفتهاند که مدام سرگرم فکر کردن و نوشتناند و از آنها خواستهاند درمورد مکانها و نامکانهای شخصیِ تفکر، نوشتن، خلاقیت و ایدهپردازی بنویسند.
نزدیک ایده جواب روزنامهنگاران، دانشمندان و نویسندگان به سوالهایی از این دست است: «کجا میاندیشید؟»، «کجا افکارتان به نظر و ایدهای خاص ختم میبشود؟» و مهمتر از اینها «مکان اندیشیدن چه تأثیرهای مقداری و کیفیای بر افکار و ایدههایتان دارد؟»
جوابهای این افراد (برنت بوزل، هانا انگلمایر و کاترین پسیگ، بیرته مولهف، اسون هانوشک، کارولین امکه، نورا اشترنفلد، رباب حیدر، آن کاتن، و مشاله تولو) در قالب یادداشتهایی فلسفی، روایتهایی مبتنی بر توانایی شخصی، او مباحثه، مشاهدات خودزندگینامهای، توصیف تصاویر ذهنی، و جستار نوشته شدهاند.
انتشارات اطراف این کتاب را در ۱۷۶ صفحه به قیمت ۱۶۷ هزار تومان انتشار کرده است.
انتهای مطلب/
منبع