به گزارش مهتاب من، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با همکاری دفتر اقتصادی در گزارشی با گفتن «بازدید مساله قیمت گذاری ماشین در ایران» خبرداد: صنعت ماشین در ایران از مشکلات ساختاری اقتصادی-سیاسی عمیقی رنج می‌برد؛ به‌طوری‌که برای اصلاح این صنعت علاوه‌بر اصلاح اساسی این ساختار معیوب، باید ابعاد اثرگذار فرد دیگر ازجمله قیمت‌گذاری و نحوه فروش، راهبرد حمایتاز صنعت ماشین، الگوی گسترش فناوری، رقابت در بازارهای داخلی و جهانی، ایمنی و کیفیت، اسقاط، آلایندگی و مصرف سوخت، حکمرانی شرکتی و نحوه فراهم مالی نیز اصلاح و تعیین تکلیف شود.

در این گزارش آمده است که مجموع زیان انباشته دو گروه خودرویی سایپا و ایران ماشین تا آخر سال ۱۴۰۰ به بیشتر از ۱۱۱ هزار میلیارد رسید. تخمین‌ها نیز مشخص می کند تا آخر سال ۱۴۰۱ این زیان‌ها از ۱۳۰ هزار میلیارد تومان نیز عبور کرده باشد، یقیناً قابل کتمان نیست که وجود زیان در صنعت ماشین به مواردی ازجمله تحریم و ناکارآمدی مرتبط است و حتی در سال ۱۳۹۶ نیز دو گروه خودرویی مجموعاً بیشتر از ۱۴ هزار میلیارد تومان زیان انباشته داشته‌اند، اما قسمت قابل‌توجهی از رشد زیان انباشته طی پنج سال قبل (۱۳۹۷ به‌سپس) به نحوه قیمت‌گذاری مرتبط بوده است.

به این علت الزامی است که نظام قیمت‌گذاری ماشین اصلاح شود. ذکر این مسئله نیز حائز اهمیت است که اگرچه فراهم قطعات در شرایط تحریم جهت افزایش قیمت فراهم شده، اما عدم شفافیت در قراردادها به‌اختصاصی در تجزیه و تحلیل قیمت قطعات که مؤثر بر قیمت همه شده خودروساز است، باید در زنجیره تشکیل خودروسازی اصلاح شود.

گزارش مرکز پژوهش‌ها در خصوص قیمت‌گذاری ماشین در سرزمین گفتن کرده است که مهم‌ترین عیب داخل بر دستورالعمل قیمت‌گذاری شورای رقابت این است که خودروهایی که آنالیز قیمت آنها در سال ۱۳۹۱ و سپس از آن انجام شده است و هیچ زمان بعد از آن مجدداً از سوی این شورا محاسبه نشده و همان محاسبه به گفتن قیمت پایه در نظر گرفته شده است و فقطً به طور سالانه با شاخص تورم تولیدکننده ماشین افزایش داده شده است. مضافاً این که این محاسبه بر پایه معیارهای کیفیت و منفعت‌وری تعدیلی صورت نگرفته است. این در حالی است که ساختار هزینه‌های خودروسازان بعد از ۹ سال دچار تحول شده است و این چنین شاخص تورم تولیدکننده نیز نمی‌تواند بازتاب دقیقی از افزایش هزینه‌های تولیدکنندگان طی این سال‌ها داشته باشد.

این گزارش در قسمت پیشنهادهای سیاستی خود تصریح کرده ملزوم است شورای رقابت معیار کیفیت و منفعت‌وری را تحول دهد و به‌جای آن از وزارت صنعت خواست اراعه آئین‌نامه‌ای برای ترقی کیفیت و ایمنی خودروسازان نماید و بر پایه آن آئین‌نامه معیاری برای تشویق و یا جریمه خودروسازان اشکار کند. در طویل مدت نیز و در دوره ارامش حالت بازار صنعت ماشین و اقتصاد، از آنجا که با اهمیت ترین ابزار یک انحصارگر برای اجحاف در حق سایرین افزایش قیمت از طریق افت اراعه و این چنین عدم بهبود کیفیت است، ملزوم است که شورای رقابت به‌جای تمرکز بر قیمت‌گذاری، به تنظیم‌گری در حوزه اراعه، کیفیت، ایمنی، تحول مدل و … عمل کند.

در این گزارش ابتدا روال قیمت‌گذاری ماشین طی ۱۰ سال قبل مورد بازدید قرار گرفته، سپس شیوه قیمت‌گذاری ماشین از سوی شورای رقابت به‌گفتن مهم‌ترین بازیگر حوزه قیمت‌گذاری طی ۱۰ سال قبل تشریح شده و خطاهای حاضر در شیوه قیمت‌گذاری شورای رقابت بازدید شده است.

منبع :


مهر